Quê tôi bên bờ biển, từ ngàn đời xưa chỉ biết làm muối, những hạt muối trắng mặn mòi vị biển khơi, thấm đẫm mồ hôi của bao thế hệ người Bàng La.
Làm muối ở quê tôi vất vả lắm, do nước biển độ mặn không cao (không phơi trực tiếp nước biển lấy muối được), nên muốn làm được hạt muối phải qua rất nhiều công đoạn... phải phơi cát trên nắng, để cát cô đọng tinh muối, rồi phải lọc cát lấy nước gọi là nước cái... rồi phơi nước cái để lấy muối, vì vậy muối gắn với cát ... như đất với cây vậy... . Quê tôi, cát gắn với từng kiếp người, từng kiếp người phơi nắng quắt queo, mặn mòi, lam lũ...
“ Đời Cha cho chí đời Ông
Có một đống cát, xe ra xe vào”
Rồi thời kỳ đổi mới như một luồng gió mạnh (có cả gió độc và gió lành) thổi vào làng quê, làm thay đổi bộ mặt của vùng đất chỉ có cát và muối. Đầu tiên người quê đào ao, quây đầm thả cua; và cua Bàng La cũng nổi tiếng khắp nơi; cua thành đặc sản; cua đi Trung Quốc; cua vào Thành Phố; cua thành sản vật là quà hiến tặng, thăm thân... . Tiểu thương ở nhiều nơi buôn của nơi khác nhưng cũng cứ gắn thương hiệu của Bàng Là để buôn may, bán đắt.
Vài năm sau do không có quy hoạch, nguồn nước ô nhiễm, con giống khan hiếm dần, cua Bàng La ngày càng khó nuôi (giờ tôi về quê muốn ăn cua cũng khó). Dân quê cũng nhanh đổi mới, người người lại xoay qua nuôi cá vược, nuôi quãng canh tôm sú... . Một số thấy nuôi thủy sản khó kiếm ăn quá, họ lấp đầm ao, trồng cà chua, trồng táo.
Cà chua Bàng La cũng có thể là số một về cả mẫu mã và chất lượng, quả cà đều đều, hồng tím, nhiều bột, chua dịu, thanh mát. Cà được trồng gần như tự nhiên, không có tác động của hóa chất độc hại, khi thu hoạch có thể hái quả cà ăn sống tại vườn. Vào mùa cà Làng Bàng trên cà, dưới cà, cà được giá tiểu thương thu mua tại vườn đưa đi khắp nơi, Cà Bàng có mặt ở Móng Cái, Hà Nội, Hải Phòng...
Nhưng chất nhất phải nói đến là táo Bàng La, cái tinh túy của miền đất quê mặn mòi, nhiều nắng, nhiều gió bão, thấm đẫm mồ hôi của bao kiếp người, cô đọng trong quả Táo Bàng. Táo Bàng màu vàng xanh, dòn, thơm, ngọt, mát, đúng như câu các cụ thường nói “ngọt như đường cát, mát như đường phèn”. Táo Bàng mấy năm nay được giá, một sào táo thu được đến vài chục triệu đồng nên có rất nhiều vườn trồng táo., dù trồng nhiều nhưng đến mùa vẫn không có táo mà bán, tiểu thương đặt mua cả vườn từ đầu mùa hoặc đặt mua trước từng ngày... . Táo Bàng ngon có thể là do chất đất (đất cát pha đất thịt), do chất nước (nước lợ), nhưng quan trọng nhất vẫn là công chăm bón của con người, cũng là Táo Bàng nhưng ở Khu Tư (Xóm Sáu, Điện Biên...) táo ngon hơn.
Mấy năm nay vì việc nhà, việc họ, tôi thường về quê nhiều vào dịp cuối năm, mỗi lần về đều ngợp trong tình quê ấm áp, êm đềm. Để rồi khi đi cái con cá, con cua, quả táo, quả cà...cứ bịn rịn như tình quê từ thưở trong nôi./.
“ Đời Cha cho chí đời Ông
Có một đống cát, xe ra xe vào”
Rồi thời kỳ đổi mới như một luồng gió mạnh (có cả gió độc và gió lành) thổi vào làng quê, làm thay đổi bộ mặt của vùng đất chỉ có cát và muối. Đầu tiên người quê đào ao, quây đầm thả cua; và cua Bàng La cũng nổi tiếng khắp nơi; cua thành đặc sản; cua đi Trung Quốc; cua vào Thành Phố; cua thành sản vật là quà hiến tặng, thăm thân... . Tiểu thương ở nhiều nơi buôn của nơi khác nhưng cũng cứ gắn thương hiệu của Bàng Là để buôn may, bán đắt.
Vài năm sau do không có quy hoạch, nguồn nước ô nhiễm, con giống khan hiếm dần, cua Bàng La ngày càng khó nuôi (giờ tôi về quê muốn ăn cua cũng khó). Dân quê cũng nhanh đổi mới, người người lại xoay qua nuôi cá vược, nuôi quãng canh tôm sú... . Một số thấy nuôi thủy sản khó kiếm ăn quá, họ lấp đầm ao, trồng cà chua, trồng táo.
Cà chua Bàng La cũng có thể là số một về cả mẫu mã và chất lượng, quả cà đều đều, hồng tím, nhiều bột, chua dịu, thanh mát. Cà được trồng gần như tự nhiên, không có tác động của hóa chất độc hại, khi thu hoạch có thể hái quả cà ăn sống tại vườn. Vào mùa cà Làng Bàng trên cà, dưới cà, cà được giá tiểu thương thu mua tại vườn đưa đi khắp nơi, Cà Bàng có mặt ở Móng Cái, Hà Nội, Hải Phòng...
Nhưng chất nhất phải nói đến là táo Bàng La, cái tinh túy của miền đất quê mặn mòi, nhiều nắng, nhiều gió bão, thấm đẫm mồ hôi của bao kiếp người, cô đọng trong quả Táo Bàng. Táo Bàng màu vàng xanh, dòn, thơm, ngọt, mát, đúng như câu các cụ thường nói “ngọt như đường cát, mát như đường phèn”. Táo Bàng mấy năm nay được giá, một sào táo thu được đến vài chục triệu đồng nên có rất nhiều vườn trồng táo., dù trồng nhiều nhưng đến mùa vẫn không có táo mà bán, tiểu thương đặt mua cả vườn từ đầu mùa hoặc đặt mua trước từng ngày... . Táo Bàng ngon có thể là do chất đất (đất cát pha đất thịt), do chất nước (nước lợ), nhưng quan trọng nhất vẫn là công chăm bón của con người, cũng là Táo Bàng nhưng ở Khu Tư (Xóm Sáu, Điện Biên...) táo ngon hơn.
Mấy năm nay vì việc nhà, việc họ, tôi thường về quê nhiều vào dịp cuối năm, mỗi lần về đều ngợp trong tình quê ấm áp, êm đềm. Để rồi khi đi cái con cá, con cua, quả táo, quả cà...cứ bịn rịn như tình quê từ thưở trong nôi./.
